Objektifler

Fotoğrafı çekilecek nesneden gelen ışık ışınlarından görüntünün oluşmasını sağlayan objektifler, oluşacak görüntünün kalitesini belirleyen en önemli etkendir. Kullanacağımız objektifin seçimi ne tür fotoğraflar çektiğimize, fotoğrafa katacağımız yoruma, çalışma koşullarımıza; yani ihtiyaçlarımıza göre değişkenlik gösterecektir.

NORMAL OBJEKTİFLER

Gözle gördüğümüz görüş açısına yakın görüş açısına sahip objektiflerdir. 24x36mm görüntü boyutu veren 35mm fotoğraf makineleri için normal objektif 50mm olarak kabul edilir.

GENİŞ AÇILI OBJEKTİFLER

Görüş açıları normal objektiflerden daha geniş olan kısa odak uzunluklarına sahip geniş açılı objektifler, dar alanda daha geniş alanı görüntüleme olanağı verirken geniş alan derinliği de sunar. Perspektif etki belirginleşir ve abartılabilir.

DAR AÇILI OBJEKTİFLER / TELE OBJEKTİFLER

Normal objektiflerden daha dar görüş açısına sahip olan tele objektifler konuları yaklaştırarak uzaktan görüntüleme olanağı verirler. Alan derinliği sınırlıdır. Kısıtlı alan derinliği sayesinde arka planı temizlemek için kullanılabilirler. Perspektifi sıkıştırarak çeşitli uzaklıklardaki nesnelerin fotoğraf üzerinde bir birlerine daha yakın görünmesini sağlarlar. Bir merceğin odak uzaklığı sabittir ve değişmez. Objektifler amaçları doğrultusunda tasarlanmış bir mercekler topluluğudur. Merceklerin odak uzaklıkları değişemez olduğu halde objektifler odak uzaklıklarının değiştirilebileceği şekilde tasarlanabilmektedir. Objektifleri sabit odaklı objektifler ve değişken odaklı (zoom) objektifler olarak iki şekilde gruplayabiliriz. Değişken odaklı objektifler odak uzaklıkları ve dolayısı ile görüş açıları değiştirilebilen objektiflerdir. Yanımızda daha az objektif taşımamıza ve çekimler sırasında objektif değiştirmeksizin daha hızlı ve rahat çalışmamanıza olanak sağlarlar. Değişken odaklı objektifler bu artıları sunmanın bedelini görüntü kalitelerindeki düşüşle öderler. Sabit odaklı objektifler her zaman aynı sınıftaki değişken odaklı objektiflere göre daha kaliteli görüntü sunarlar.

ODAK UZUNLUĞUNUN FOTOĞRAF ÜZERİNDE OLUŞTURDUĞU ETKİ

Objektiflerin farklı odak uzunluklarının bize fotoğraf üzerinde sunduğu önemli kontrol unsurlarından biri perspektiftir. Bize farklı uzaklıklarda olan nesnelerin fotoğrafta görünecek olan birbirlerine göre olan göreceli boylarını ve biri birlerine olan uzaklıklarını kullanacağımız odak uzaklığı ile kontrol edebiliriz. Fotoğrafta oluşacak perspektif etkinin kontrolü bizim elimizdedir. Aşağıdaki çizimlerde aynı boydaki iki nesnenin geniş açılı ve dar açılı objektif ile oluşturulan görüntülerinde bir birlerine olan oranları gösterilmiştir.

Kısa odaklı olan geniş açılı objektif ile objektife yakın nesne daha uzak olan nesne arasındaki boyut farkı artmış, perspektif abartılmış ve derinlik etkisi artmıştır.	Uzun odaklı olan dar açılı objektif ile objektife yakın nesne daha uzak olan nesne arasındaki boyut farkı azalmış, perspektif sıkışmış ve derinlik etkisi azalarak fotoğraftaki derinlik etkisi azalmıştır.

ODAK UZAKLIĞININ DEĞİŞTİRİLMESİ İLE ELDE EDİLEN EKTİ
KADRAJA ETKİSİ	Örnekler 35mm/Tam Çerçeve (Full frame) makine ile üretilmiştir	PERSTEKTİF ETKİSİ
Fotoğraf makinesi sabit, odak uzunluğu değişken. Elde edilen fotoğrafta nesnelerin birbirine göre olan oransal büyüklükleri değişememektedir. yerimizi değiştirmediğimiz halde kadrajımız değişir.		Ana nesne olan U dönüşü yapılmaz tabelasının görüntüdeki boyunu sabit. Fotoğraf makinesinin konuya uzaklığı odak uzunluğu değiştirildikçe ana nesneyi aynı boyutta görebilmek için değiştiriliyor. Elde edilen fotoğrafta nesnelerin birbirine göre olan oransal büyüklükleri değişmektedir.
	200 mm
	100 mm
	70 mm
	50 mm
	35 mm
	28 mm
	24 mm
	20 mm
	16 mm

DEĞİŞKEN ODAK UZUNLUKLU (ZOOM) OBJEKTİFLER VE SABİT ODAK UZUNLUKLU (PRIME) OBJEKTİFLER

Adından da anlaşılacağı gibi değişken odak uzunluklu (zoom) objektifler odak uzaklığı belli bir aralıkta değişen objektiflerdir. Sabit odak uzunluğuna sahip objektiflere göre daha düşük optik kaliteye sahiptirler ve daha ağırdırlar. Fotoğrafçıya özellikle hareketli konularla çalışırken esneklik sağlarlar. Fotoğrafçı yeni duruma hızla uyum sağlayıp odak uzaklığını rahatlıkla değiştirebilir. Sabit odaklı objektif kullanıyorsak odak uzaklığı değiştirmek istediğimizde objektif değiştirmemiz gerekir. Bu da hareketli konularla çalışırken anın kaçırılmasına neden olabilir.

OBJEKTİFİN HIZI

Objektifin hızı sahip olduğu en küçük diyafram değeri ile anılır. Objektifin ışık geçirme hızını belirler. Örnek vermek gerekirse f:1.2, f:1.4, f:2.8, f:4, f:5.6 gibi değerlere sahip olabilir. Objektifin hızı arttıkça düşük ışık koşullarında çalışmamız kolaylaşır. Fotoğraf üzerinde de daha düşük alan derinliği etkisi kullanarak ana nesneyi fondan ayıklamamızı kolaylaştırır. Objektifin hızı arttıkça büyüklüğü, ağırlığı ve fiyatı da artacaktır. Sabit odaklı objektifler bize daha küçük boyutlar ve ağırlık ile yüksek hızlar sunabilirler.

SONUÇ

Oluşturmak istediğimiz fotoğrafı düşünmeli, ihtiyacımızı planlamalı ve bu ihtiyacı karşılayacak olan uygun objektifi seçmeliyiz.