Teşvik Ücretlerinin Hesaplanması konusu PMP® sınavında satın alma sözleşmeleriyle ilgili olarak gelecek sorular arasındaki hesaplama içeren soru tiplerindendir. Bazı örneklerle inceleyelim.
Önce değişkenleri tanımlayalım.
| Hedef maliyet | Tahmin edilen toplam maliyet. | |
| Hedef ücret/kâr | Hizmeti karşılığı satıcıya ödenecek olan ücret/kâr. | |
| Hedef fiyat | Hedef maliyet ile hedef ücretin toplamıdır. | |
| Tavan fiyat | Alıcının ödemeyi kabul ettiği en üst tutardır. | |
| Sonuç fiyat | Yürütme sonucunda sözleşmeye göre hesaplanarak satıcıya ödenecek olan net tutardır. | |
| Paylaşım oranı | Satıcı tasarruf sağlayarak maliyetleri sözleşmede belirlenen hedef maliyetin altına düşürürse yapılan tasarruf paylaşım oranına göre satıcı ile alıcı arasında paylaşılır. Paylaşım oranı 80/20 (Alıcı/Satıcı) şeklinde ifade edilmektedir. Sınavda açıkça belirtilmediyse verilen oranın “alıcı payı/satıcı payı” olduğu kabul edilmelidir. | |
| Toplam varsayım noktası * | Tedarikçiye sözleşmedeki tavan fiyat sınırı nedeniyle satıcının teşvik ücreti olarak ödediği maliyet aşımının müşteri paylaşım oranı ile belirlenmiş olan kısmını karşılama desteğinin kesildiği noktayı gösterir. | |
(*) Toplam varsayım noktası konusunda “Toplam varsayım noktası (TVN)” yazısından daha geniş bilgiye ulaşabilirsiniz.
Maliyet artı teşvik ücretli sözleşmeler
Örnek 1:
Sözleşmede paylaşım oranı 80/20, hedef maliyet 2.000₺ ve hedef kâr 50₺ olarak belirtilmiştir. Satıcı projeyi 1.800₺ maliyet ile gerçekleştirmiştir.
Tasarruftan satıcıya düşen teşvik ücreti ve satıcıya ödenecek sonuç fiyat nedir?
| VERİ | |
| Paylaşım oranı | : 80/20 |
| Hedef maliyet | : 2.000₺ |
| Hedef kâr | : 50₺ |
| Gerçekleşen maliyet | : 1.800₺ |
| ÇÖZÜM | |
| Hedef fiyat | : 2.000₺ + 50₺ = 2.050₺ (Hedef maliyet + Hedef kar) |
| Sağlanan toplam tasarruf | : 2.000₺ – 1.800₺ = 200₺ |
| Satıcıya ödenecek teşvik ücreti | : 200₺ * 0,20 = 40₺ (Sağlanan toplam tasarruf * satıcı paylaşım oranı = Satıcının teşvik ücreti) |
| Satıcıya ödenecek olan | : 1.800₺ + 50₺ + 40₺ = 1.890₺ (Gerçekleşen maliyet + Hedef kâr + Satıcıya ödenecek teşvik ücreti) |
Teşvik ücretli sabit fiyatlı sözleşmeler ve toplam varsayım noktası
Örnek 2:
Bu örnekte kendimizi satıcı tarafındaki bir proje yöneticisi olarak konumluyoruz. Satıcının kârı maliyetin hedef maliyetin aşılmasından sonra azalmaya başlar.
Örneğimizdeki sözleşmede paylaşım oranı 80/20, hedef maliyet 2.000₺, hedef kâr 100₺, tavan fiyat 2.200₺ olarak belirtilmiş ve sonunda satıcı projeyi 2.190₺ maliyet ile gerçekleştirmiştir.
Satıcının teşvik ücretini, sonuç fiyatı ve toplam varsayım noktası nedir?
| VERİ | |
| Paylaşım oranı | : 80/20 |
| Hedef maliyet | : 2.000₺ |
| Hedef kâr | : 100₺ |
| Hedef fiyat | : 2.100₺ (Hedef maliyet + Hedef kar) |
| Tavan fiyat | : 2.200₺ |
| Gerçekleşen maliyet | : 2.190₺ |
| ÇÖZÜM | |
| Hedef fiyat | : 2.000₺ + 100₺ = 2.100₺ |
| Gerçekleşen maliyet aşımı | : 2.190₺ – 2.000₺ = 190₺ (Gerçekleşen maliyet – Hedef maliyet) |
| Satıcıya ödenecek teşvik ücreti | : 190₺ * 0,8 = 152₺ (Gerçekleşen maliyet aşımı * müşteri paylaşım oranı = Satıcıya ödenecek teşvik ücreti) |
| Satıcıya ödenecek olan | : 2.100 ₺ + 152₺ = 2.252₺ (Hedef fiyat + Satıcıya ödenecek teşvik ücreti) |
Örnek 3:
Bu örnekte kendimizi satıcı tarafındaki bir proje yöneticisi olarak konumluyoruz. Satıcının kârı maliyetin belli bir sınırı aşmasından sonra azalmaya başlar. Satıcı kârının azalmaya başlayacağı üst maliyet sınırını bilmek zorundadır. Bu noktaya toplam varsayım noktası (TVN) denilmektedir. TVN ve diğer PMP® formüllerini “PMP® Formülleri” yazısından görebilirsiniz.
Örneğimizdeki sözleşmede paylaşım oranı 80/20, hedef maliyet 2.000₺, hedef kâr 100₺, tavan fiyat 2.200₺ olarak belirtilmiş ve sonunda satıcı projeyi 2.300₺ maliyet ile gerçekleştirmiştir.
Satıcının teşvik ücretini, sonuç fiyatı ve toplam varsayım noktası nedir?
| VERİ | |
| Paylaşım oranı | : 80/20 |
| Hedef maliyet | : 2.000₺ |
| Hedef kâr | : 100₺ |
| Hedef fiyat | : 2.100₺ (Hedef maliyet + Hedef kar) |
| Tavan fiyat | : 2.200₺ |
| Gerçekleşen maliyet | : 2.300₺ |
| ÇÖZÜM | |
| Hedef fiyat | : 2.000₺ + 100₺ = 2.100₺ |
| Gerçekleşen maliyet aşımı | : 2.300₺ – 2.000₺ = 300₺ (Gerçekleşen maliyet – Hedef maliyet) |
| Satıcıya ödenecek teşvik ücreti | : 300₺ * 0,8 = 240₺ (Gerçekleşen maliyet aşımı * müşteri paylaşım oranı = Satıcıya ödenecek teşvik ücreti) |
| Satıcıya ödenecek olan | : 2.100 ₺ + 240₺ = 2.340₺ (Hedef fiyat + Satıcıya ödenecek teşvik ücreti) Fiyatın tavan fiyatı aşması nedeniyle tavan fiyat olan 2.200₺ ödenir. |
| Toplam varsayım noktası * | : (2.200₺ – 2.100₺) / 0,8 + 2.000₺ = 2.125₺ |
(*) Toplam varsayım noktası konusunda “Toplam varsayım noktası (TVN)” yazısından daha geniş bilgiye ulaşabilirsiniz.
Yorum bırakın